Hiện nay, nhu cầu xuất khẩu lao động tại các nước phát triển khu vực châu Á ngày càng trở nên mạnh mẽ. Nhật Bản, Hàn Quốc,… là những nước các bạn trẻ có mong muốn tìm kiếm việc làm thu nhập cao để ổn định và phát triển sự nghiệp của mình. Vậy xin việc làm ở Nhật Bản có khó không? Làm thế nào để xin được việc làm ở Nhật Bản?
I. Quy định mới về visa và nhập cư của Nhật Bản
Trước tháng 4/2019, các chính sách nhập cư và kiểm soát lao động nước ngoài nghiêm ngặt khiến người lao động ngoại quốc gặp khó khăn khi muốn làm việc và ở lại lâu dài tại Nhật Bản. Tuy nhiên, để đáp ứng những thách thức của dân số già và lực lượng lao động trong nước bị thu hẹp, chính phủ hiện đang tìm kiếm lao động nước ngoài để giảm bớt gánh nặng cho các công ty Nhật Bản.
Nhiều công ty đang xem xét việc thuê nhân viên mới vì nhiều lý do, bao gồm cả hội nhập nhiều hơn. Các cơ quan dự đoán các chính sách nhập cư mới của chính phủ Nhật Bản sẽ khuyến khích một dòng công nhân, lao động mới cho các lĩnh vực điều dưỡng, xây dựng, sản xuất,…
II. Những điều cần xem xét trước khi bắt đầu tìm kiếm việc làm tại Nhật Bản
Cho dù bạn mới bắt đầu manh nha ý định xin việc làm ở Nhật Bản hay đã xác định rõ ràng công việc bạn muốn, bạn vẫn cần cân nhắc đến một số yếu tố trước khi ra quyết định và bắt tay vào tìm kiếm cơ hội của mình.
1. Xác định loại công việc bạn muốn làm
Với bất kỳ công việc nào, điều quan trọng là quyết định loại công việc bạn quan tâm. Các ngành và thị trường độc đáo phát triển mạnh ở Nhật Bản mang đến nhiều cơ hội nhưng có thể không dành cho người lao động nước ngoài. Hãy nhớ rằng nhiều công việc sẽ đòi hỏi bạn phải có kinh nghiệm hoặc kỹ năng cụ thể để tham gia vào ngành như một chuyên gia ( kỹ sư thiết kế, kỹ sư điện, v.v.).
2. Hiểu được văn hóa làm việc ở Nhật Bản
Đây là một khía cạnh quan trọng để xem xét, đặc biệt là với người lao động nước ngoài. Trên thực tế, dù thiếu lao động thì người nước ngoài vẫn chỉ là thiếu số trong số lực lượng lao động ở Nhật Bản. Nhìn chung, khi làm việc ở Nhật Bản, bạn sẽ bước vào một nền văn hoá công việc với những kỳ vọng cứng nhắc và áp lực công việc lớn. Khi bạn phát triển sự nghiệp bằng cách làm việc tại Nhật Bản, sẽ rất khó để cân bằng giữa cuộc sống và công việc. Tinh thần đồng đội của người Nhật Bản và tinh thần tập thể được xây dựng song song với chủ nghĩa cá nhân và điều này có nghĩa là công việc được thực hiện khi bạn phối hợp với những người xung quanh. Tiến độ của bạn buộc phải phù hợp với mọi người.
Môi trường làm việc tại các công ty Nhật Bản không chỉ tạo ra các công việc mà còn có yếu tố con người, đặc biệt là mối quan hệ giữa nhân viên và người sếp. Ở Việt Nam, các đồng nghiệp và bạn có thể cười đùa, đùa giỡn với sếp và đặt cho sếp những biệt danh dễ thương, nhưng ở Nhật thì khác. Nhân viên là nhân viên, sếp là sếp, khi nói chuyện bạn phải dùng từ sao cho thích hợp. Hãy dùng ” Kính Ngữ – 尊敬語 ” khi ở trong công ty. Không phải người Nhật nào cũng nghiêm trọng vấn đề này , nhưng có đến 95% người Nhật rất khó chịu nếu bạn không biết nói ” Kính Ngữ ” cho phù hợp .
Bạn cũng phải tham gia các hoạt động như tăng ca hay đi karaoke, đi nhậu và các hoạt động giải trí về đêm khác với đồng nghiệp. Vì vậy, ngày làm việc cũng có thể dễ dàng kéo dài từ sáng sớm đến đêm. Văn hoá công việc ở Nhật Bản là thường xuyên tăng ca, đánh giá dựa trên hiệu suất thực tế nên áp lực vô cùng lớn.
Lịch sự là đặc điểm được đánh giá cao trong bất kể doanh nghiệp nào. Là một người nước ngoài, bạn có nguy cơ cảm thấy bối rối bởi phong cách giao tiếp gián tiếp và những nội dung trao đổi có vẻ mơ hồ khi làm việc ở Nhật. Mặc dù cách tiếp cận công việc của người Nhật là tỉ mỉ, chu đáo và có kế hoạch tốt nhưng khi trao đổi họ thường rất chậm rãi.
3. Thành thạo tiếng Nhật
Bất kể bạn đang xem xét công việc gì, khi muốn làm việc ở Nhật Bản, bạn nên thành thạo tiếng Nhật. Một cách dễ dàng để làm điều này là làm một bài kiểm tra tiêu chuẩn, chẳng hạn như JLPT (Bài kiểm tra trình độ tiếng Nhật). Có 5 cấp độ kiểm tra cho JLPT, N1 là cao nhất. Nhiều công việc yêu cầu chứng nhận N2 hoặc N3. Đặc biệt nếu bạn muốn tìm việc làm nhân viên kế toán biết tiếng Nhật thì chắc chắn việc thành thạo ngôn ngữ của bạn phải đáp ứng được yêu cầu công việc mà nhà tuyển dụng đưa ra.
III. Cách xin việc làm ở Nhật Bản
1. Tìm hiểu cơ hội công việc qua các trang web việc làm
Bạn có thể bắt đầu tìm kiếm việc làm qua các trang web việc làm. Nhiều trang web được xây dựng theo định hướng cung cấp lao động cho thị trường Nhật Bản hoặc được thành lập bởi những người đã chuyển đến sống tại Nhật, muốn xây dựng các tài nguyên cụ thể nhằm đơn giản hoá quy trình. Khi tìm kiếm các thông báo tuyển dụng này, hãy chắc chắn rằng bạn đã lưu ý các chi tiết cụ thể cho từng công việc, bao gồm mức độ tiếng Nhật, vị trí và mức lương. Một số có thể yêu cầu bạn đã từng sống ở Nhật Bản hoặc một thành phố cụ thể.
2. Chuẩn bị hồ sơ xin việc
Hồ sơ xin việc của bạn là lời giới thiệu của bạn về bản thân với một công ty Nhật Bản, vì vậy, điều quan trọng là tạo ấn tượng tốt đầu tiên. Thay vì gửi hồ sơ vào một loạt các vị trí, hãy nhắm mục tiêu vào các công ty cụ thể và điều chỉnh lý lịch cũng như CV xin việc tiếng Nhật của bạn để làm nổi bật các kỹ năng bạn có thể đóng góp cho doanh nghiệp của họ. Để đảm bảo hồ sơ của bạn nổi bật giữa đám đông, bạn có thể đặt tên cho tệp với một tiêu đề cụ thể và bắt mắt hơn. Ở Nhật Bản, hồ sơ xin việc của ứng viên thường bao gồm một bức ảnh (tương tự như ở Việt Nam). Bạn có thể dùng ảnh hộ chiếu hoặc hình ảnh chính thức khác của mình và dán chúng vào hồ sơ.
3. Chuẩn bị phỏng vấn vào các công ty Nhật Bản
Các cuộc phỏng vấn rất có thể sẽ diễn ra trực tuyến thông qua Skype hoặc các công cụ trò chuyện video khác nhưng quy tắc phỏng vấn trực tiếp được áp dụng tương tự.
- Trang phục cho cuộc phỏng vấn của bạn: Lịch sự, trang nhã, quy chuẩn.
- Không ăn uống bất cứ thứ gì trong cuộc gọi.
- Ngồi nghiêm chỉnh trên ghế.
- Hành động chuyên nghiệp.
Người Nhật Bản cực kỳ chú trọng đến lễ nghĩa, vì vậy điều quan trọng là bạn phải để người phỏng vấn có ấn tượng tốt về bạn, cảm thấy bạn lịch sự, chú ý đến tiểu tiết và có thể hoà nhập với văn hoá doanh nghiệp của họ. Để tạo ấn tượng với doanh nghiệp, hãy chuẩn bị một bài phỏng vấn một cách thông minh và khéo léo. Hãy chắc chắn rằng bạn không tập trung quá nhiều vào bản thân hoặc những gì bạn hy vọng đạt được bằng cách gia nhập công ty. Trên tất cả, người phỏng vấn quan tâm đến thái độ sẵn sàng học hỏi và cầu tiến của bạn.
Khi xin việc làm ở Nhật Bản, sẽ rất tốt nếu bạn có trình độ tiếng Nhật ở mức N1 hoặc N2, có bằng cấp chuyên môn từ đại học trở lên và xin việc đúng ngành. Còn nếu không, bạn nên tìm hiểu các cơ hội qua công ty tư vấn du học, lao động xuất khẩu, nhà tuyển dụng uy tín,… để được hỗ trợ tốt nhất.
IV. Người Nhật và tác phong làm việc
Trước khi apply vào một công ty của Nhật Bản, điều quan trong nhất là bạn phải hiểu được văn hóa làm việc của họ. Nhật Bản nổi tiếng là một nước có tác phong làm việc chỉn chu, nghiêm túc, tôn trọng kỷ luật,…khác hẳn so với nhiều nước trên thế giới, đặc biệt là Việt Nam. Cụ thể ra sao, hãy cùng tìm hiểu dưới đây:
1. Tôn trọng giờ giấc
Chúng ta đều biết thời gian là vàng. Và một trong những nét đặc trưng của người Nhật là rất tôn trọng giờ giấc. Họ luôn đúng giờ. Đối với người Nhật, dù bạn đi muộn một phút cũng vẫn là đi muộn. Điều này khác hoàn toàn với khái niệm “giờ giấc cao su” của người Việt Nam.
- Tại Việt Nam, ở những chương trình hay sự kiện, mặc dù thông báo là 8h bắt đầu buổi lễ nhưng thực ra buổi lễ có thể bắt đầu lúc 8g30 hoặc 9g vì người tham dự vẫn chưa đến đủ.
- Hầu hết người Việt đều suy nghĩ “muộn một chút cũng chẳng sao” nên điều đó đã hình thành nên văn hóa “giờ cao su” của người Việt.
Nguyên tắc: 15 phút trước cuộc hẹn. Với người Nhật , một cuộc hen lúc 10 giờ sáng . Bạn phải đến trước 15 phút , sau 9h45 bạn mới đến nghĩa là bạn đã muộn cuộc hẹn .Hãy tập thói quen “ trước 15 phút ” của người Nhật vì nó rất quan trọng với bạn sau này .
2. Tôn trọng kỷ luật
Người Nhật Bản luôn tôn trọng kỷ luật. Kỷ luật luôn là ưu tiên số 1 đối với người Nhật. Tất cả người Nhật đều chấp hành nội quy và quy định rất nghiêm chỉnh.Từ một em bé cho tới người lớn tuổi, họ luôn luôn tuân thủ đúng quy định. Nếu bạn có cơ hội được làm việc tại Nhật thì bạn sẽ tận mắt nhìn thấy cách cư xử của người Nhật đối với từng quy định nhỏ nhặt đến nội quy lớn như thế nào.
3. Văn hóa làm thêm thời gian
“Chuyện kể rằng có một anh người nước ngoài đi làm tại công ty Nhật vào ngày đầu tiên. Thời gian của công ty cũng giống như thời gian làm việc tại các công ty khác: từ 8g sáng đến 5g30 chiều. Vào ngày đầu tiên, đến 5g30 chiều mà anh vẫn thấy mọi người tập trung làm việc nên anh đã cố ở lại làm đến 7g thì về. Nhưng khi anh rời văn phòng thì mọi người đã nhìn anh với ánh mắt ngạc nhiên.”
4.Không nên về trước giám đốc
Người Nhật trong công ty luôn cho rằng mình không được về trước giám đốc. Dù hết giờ làm việc nhưng nếu giám đốc chưa về thì tất cả nhân viên đều sẽ ở lại. Khi kéo dài thời gian làm việc như vậy cũng không được tính là thời gian làm thêm. Nhiều người đặt câu hỏi: ” Người Nhật luôn đúng giờ nhưng tại sao lại không tan làm đúng giờ?”
Trên đây là tất cả những điều mà Job House muốn chia sẻ với tất cả bạn đọc về vấn đề xin việc tại Nhật Bản. Với tình hình dịch bệnh hiện nay, chính vì công việc hạn chế nên những kỹ năng xin việc cực kỳ quan trọng. Cuối cùng Job House luôn hi vọng đồng hành cùng các bạn, chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm tới bạn đọc, cùng nhau phát triển.
St